HB121040: Användning av ny teknik
Svar på fråga 2023/24:1040 Användning av ny teknik
till Justitieminister Gunnar Strömmer (M)
Svar på fråga 2023/24:1040 av Martina Johansson (C)
Användning av ny teknik
Martina Johansson har frågat justitieministern hur ministern och regeringen säkerställer att ny teknik som kan användas felaktigt mot till exempel folksamlingar uppmärksammas så att rättsvårdande myndigheter får tillgång till rätt skyddsutrustning.
Arbetet inom regeringen är så fördelat att det är jag som ska svara på frågan.
En laserpekare används normalt som pekverktyg, exempelvis vid föreläsningar, och är vanligtvis lika stor som en penna eller en ficklampa. Laserstrålen kan ha olika färg, till exempel röd, grön eller blå. Det är inte färgen på laserstrålen som avgör hur skadlig den är. De laserpekare som innehåller starka lasrar kan orsaka allvarlig bländning och i värsta fall ge skador på ögat.
Tillstånds- och anmälningsplikt för laserpekare är reglerad i strålskydds-förordningen (2018:506). För att hantera starka laserpekare, det vill säga laserklass 3R, 3B och 4, med en uteffekt över 1 milliwatt (mW), krävs tillstånd från Strålsäkerhetsmyndigheten. Det behövs tillstånd för att inneha, tillverka, köpa, ta emot, använda, sälja, ge bort, låna eller hyra ut eller föra in starka laserpekare till Sverige. Att bryta mot reglerna kan ge böter eller fängelse i högst två år.
Tillstånd ges endast till den som behöver laserpekaren för ett godtagbart ändamål och endast om det kan antas att laserpekaren inte kommer att missbrukas.
Den som har tillstånd att yrkesmässigt sälja eller hyra ut starka laserpekare till personer eller företag måste förvissa sig om att dessa i sin tur har tillstånd. Det är försäljarens ansvar att kontrollera att köparen har tillstånd.
Regler för hur arbete med laser ska utformas för att skador inte ska uppstå, finns i Arbetsmiljöverkets föreskrifter Artificiell optisk strålning (AFS 2009:7 om artificiell optisk strålning). Reglerna behandlar bland annat utrustning och arbetssätt. Arbetsgivaren ska i första hand kontrollera källan för laserstrålningen men om det inte går så blir arbetsmiljöarbetet mer fokuserat på att ordna med skyddsutrustning (se Arbetsmiljöverkets föreskrifter (AFS 2001:3) om användning av personlig skyddsutrustning). För laserskyddsglasögon finns standarden EN 207 och EN 208.
Inom Polismyndigheten pågår ett arbete med att göra all skyddsutrustning för poliser i yttre tjänst personlig, bland annat skyddsglasögon för laser. I många lokalpolisområden finns redan sådan utrustning i varje polisbil så att de finns att tillgå vid all ingripandeverksamhet. Det pågår vidare ett arbete med att införa nationella utrustningskort, som kommer att säkerställa en nationell enhetlighet för all utrustning som en polis bär med sig. Det omfattar även skyddsutrustning.
Stockholm den 21 augusti 2024
Romina Pourmokhtari